IndiaNewsUpdate : ट्रक चालकांच्या संपामुळे देशभरातील वाहतूक ठप्प , केंद्राच्या नव्या कायद्याला विरोध , सर्वत्र संतापाची लाट , संप मिटवण्यासाठी सरकारचे प्रयत्न ..

 मुंबई / नवी दिल्ली : हिट अँड रनशी संबंधित कायद्यात बदल केल्यानंतर वाहतूकदार संघटने संताप व्यक्त केला असून देशभरातील वाहतूक व्यवस्था ठप्प झाली आहे. चालकांनी ट्रक, टँकर, बसेस रस्त्यावर सोडून बेमुदत संपात सहभाग घेतला आहे. या निदर्शनाला वेग आला आहे. म्हणजे संपावर जाणाऱ्या परिवहन वाहनांची संख्या वाढत आहे. आणखी काही दिवस अशीच स्थिती राहिल्यास संपूर्ण देशात पुरवठा साखळीच ठप्प होणार नाही, तर इंधनाचा तुटवडा नागरिकांच्या अडचणीतही वाढणार आहे.

विशेष म्हणजे देशातील ट्रक संघटनांचा हा संप सार्वत्रिक निवडणुकीच्या अवघ्या काही महिन्यांपूर्वी होत आहे. अशा स्थितीत राजकीय वातावरणही तापण्याची शक्यता बळावली आहे. या नव्या कायद्याविरोधात देशभरात अनेक ठिकाणी निदर्शने होत आहेत. मंगळवारी संपाचा दुसरा दिवस आहे. दिल्ली, महाराष्ट्र, मध्य प्रदेश, राजस्थान, छत्तीसगड, यूपी, बिहार, पंजाब, गुजरात, हिमाचल प्रदेशमध्ये या संपाचा परिणाम दिसून येऊ लागला आहे. चालक स्वत:च्या मर्जीने संपावर जात असल्याचे ट्रान्सपोर्ट असोसिएशनचे म्हणणे आहे. ट्रान्सपोर्ट असोसिएशनशी संबंधित लोकांचे म्हणणे आहे की, देशात ९५  लाख ट्रक-टँकर आहेत. यापैकी ३०  लाखांहून अधिक ट्रक आणि टँकरची सेवा ठप्प झाली आहे. त्यामुळे संपूर्ण यंत्रणा प्रभावित झाली आहे. परिवहन संघटना आज होणाऱ्या बैठकीत संपाबाबत निर्णय घेणार आहे.

दरम्यान या पार्श्वभूमीवर दिल्लीत केंद्रीय गृहमंत्रालयाची देशातील ट्रान्सपोर्ट संघटनांसोबत तर मुख्यमंत्री एकनाथ शिंदे मुंबईत आज सायंकाळी बैठक घेत आहेत. यावर बोलताना पेट्रोल – डिझेल पंपावर आज संपाचा काहीअंशी परिणाम झालेला आहे. तसेच इतर वाहतुकीवर देखील परिणाम झाला आहे. मात्र या संदर्भात लवकरच तोडगा निघेल. नागरिकांनी घाबरून जावू नये. नागरिकांना आवाहन आहे आवश्यकता असेल तरच इंधनाचा साठा करा. जेणेकरून गोंधळाची परिस्थिती निर्माण होणार नाही. सरकारचे संबंधित संघटनेशी बोलणे सुरू आहे. यातून नक्कीच सकारात्मक तोडगा निघेल, असे मंत्री दादा भुसे यांनी म्हटले आहे.

मनमाडमधील इंधन टँकर चालकांचा संप मागे

नाशिकचे पालकमंत्री दादाजी भुसे यांनी जिल्हाधिकारी जलज शर्मा तसेच ग्रामीण पोलीस अधीक्षक शहाजी उमाप यांच्याशी चर्चा करून तोडगा काढण्याच्या सूचना केल्या होत्या. त्यानुसार जिल्हाधिकारी यांनी संबंधित प्रतिनिधींशी मनमाड येथे चर्चा करत तोडगा काढला असून हा संप मागे घेतला आहे.

दरम्यान केंद्र सरकारविरोधत ट्रक-टँकर चालकांनी पुकारलेल्या संपाचे पडसाद आता संपूर्ण राज्यात उमटू लागले आहेत. यामुळे राज्यातील इंधनपुरवठ्यावर ब्रेक लागला आहे. याचा परिणाम मुंबईतही दिसू लागले आहेत. बृहन्मुंबई महापालिका क्षेत्रातील २१० पैकी निम्मे पंप बंद होण्यास सुरुवात झाली आहे. रात्रीपर्यंत पुरवठा सुरू न झाल्यास सर्व पंप ठप्प होणार, अशी माहिती पेट्रोल पंप मालक असोसिएशनने दिली आहे.

पेट्रोल पंपांवर लागले नो स्टॉकचे बोर्ड

या संपानंतर अनेक शहरांतील पेट्रोल पंपांवर नो स्टॉकचे बोर्ड लागले असून यामुळे  महाराष्ट्रासह देशभरातील अनेक  शहरातील अनेक पेट्रोल पंपांवर इंधनाचे संकट  निर्माण झाले आहे. जय ठिकाणी पेट्रोल , डिझेल उपलब्ध आहे तेथे वाहनांच्या लांबच लांब रांगा लागल्या आहेत. या संपामुळे पुरवठा साखळी प्रभावित होत असल्याने लोकांच्या दैनंदिन गरजांवरील संकट वाढले आहे.  हा सांप मिटला नाही तर दूध, भाजीपाला, औषधे, खाद्यपदार्थ, स्वयंपाकाचा गॅस आणि पेट्रोल-डिझेलचा तुटवडा वाढण्याची शक्यता आहे. या संपामुळे स्कूल बसेस आणि कॅब सेवाही ठप्प झाल्या असून यामुळे प्रवाशांचे हाल होत आहेत.

‘अनेक शहरांमध्ये दूध आणि भाज्यांच्या पुरवठ्यावर परिणाम’

या संपचे परिणाम दिसत असून अनेक शहरात भाज्यांचे भाव वाढले आहेत. बाहेरून पुरवठा होत नसल्याचे भाजी विक्रेते सांगतात. अशा स्थितीत भाव वाढणे स्वाभाविक आहे. ज्या भाजीपाला व्यापाऱ्यांकडे वैयक्तिक वाहने आहेत तेच बाजारपेठेत पोहोचू शकतात, असे ते म्हणाले. अशा परिस्थितीत ५०  टक्क्यांहून अधिक पुरवठा साखळी प्रभावित झाली आहे. त्याचप्रमाणे दूध व किराणा बाजारावरही याचा परिणाम झाला आहे. मात्र, लवकरच परिस्थिती नियंत्रणात येईल, अशी अपेक्षा व्यक्त केली जात आहे.

विरोध का होतोय…

वास्तविक, केंद्रातील मोदी सरकारने रोड रेज किंवा हिट अँड रन (रस्ता अपघात) मुळे पळून जाणाऱ्यांविरोधात कायद्यात मोठे बदल केले आहेत. या कायद्याची लवकरच अंमलबजावणी होणार आहे. नव्या कायद्यानुसार आता कोणताही वाहनचालक रस्ता अपघातानंतर पळून जाऊ शकत नाही. एखादी व्यक्ती रस्त्यावर अपघात घडवून पळून गेल्यास आणि जखमी व्यक्तीला रस्त्यावर सोडल्यास त्याला १०  वर्षांचा कारावास आणि ७  लाख रुपयांपर्यंत दंडाची तरतूद आहे. मात्र, माणुसकी दाखवत काही प्रमाणात दिलासाही देण्यात आला आहे. अपघात घडवून आणणाऱ्या चालकाने जखमी व्यक्तीला रुग्णालयात नेल्यास त्याची शिक्षा कमी होईल. यामुळे मृत्यूचे प्रमाण कमी होईल आणि लोकांना योग्य वेळी उपचार मिळू शकतील, असे सरकारचे म्हणणे आहे.

मात्र त्याचवेळी अपघात झाल्यानंतर घटनास्थळी थांबणे त्यांच्यासाठी धोक्याचे ठरू शकते, असे ट्रक-टँकर व अन्य चालकांचे म्हणणे आहे. कोणतीही दुर्घटना घडल्यानंतर लोकांमध्ये नाराजी निर्माण होते आणि जमावाच्या रूपाने लोक तोडफोड, हाणामारी, हाणामारी आणि जाळपोळही करतात. अशा वेळी जर गर्दीने तुम्हाला घेरले तर तुमचा जीव अडचणीत येऊ शकतो.

हिट अँड रनबाबत IPC मध्ये काय तरतूद आहे?

आत्तापर्यंत, हिट अँड रनच्या बाबतीत, आयपीसी कलम २७९ नुसार  (निष्काळजीपणे वाहन चालवणे), चालकाची ओळख न पटल्यास, ३०४ अ  (निष्काळजीपणामुळे मृत्यू होणे) आणि ३३८  (जीव धोक्यात टाकणे) अंतर्गत एफआयआर नोंदविला जातो. एकूण दोन वर्षे कारावास किंवा दंड किंवा दोन्ही शिक्षा आहेत. यामुळेच अनेकदा वाहनचालक अपघातानंतर वाहन घेऊन पळून जातात किंवा सोडून देतात. वास्तविक, IPC च्या कलम ८०  मध्ये अपघाताचे वर्णन सामान्य बचाव म्हणून केले आहे. यानुसार, कोणतेही काम अपघाताने किंवा दुर्दैवाने झाले असेल तर तो गुन्हा नाही. कलम १६१  मध्ये हिट अँड रनच्या बळींना भरपाई देण्याची तरतूद आहे.

हिट अँड रनबाबत आता बीएनएसमध्ये काय तरतूद आहे?

बीएनएसच्या कलम १०४  मध्ये हिट अँड रनचा उल्लेख आहे. यामध्ये वाहनचालकाच्या निष्काळजीपणामुळे नागरिकाचा मृत्यू झाल्यास १०  वर्षांच्या शिक्षेची तरतूद करण्यात आली आहे. हिट अँड रन ची व्याख्या कलम १०४ (१ ) आणि कलम १०४ (२ ) मध्ये केली आहे. कलम १०४ (२ ) म्हणते, जो कोणी निष्काळजीपणे वाहन चालवून एखाद्या व्यक्तीच्या मृत्यूस कारणीभूत ठरतो तो दोषी मनुष्यवध आहे. घटनेनंतर ताबडतोब कोणत्याही पोलीस अधिकारी किंवा दंडाधिकार्‍यांना न कळवता तो पळून गेला तर, त्याला १०  वर्षांपर्यंत वाढू शकणार्‍या कोणत्याही एका वर्णनाच्या कारावासाची शिक्षा होईल आणि ७  लाख रुपये दंड देखील भरावा लागेल. नवीन नियम दुचाकी, तीनचाकी, कार, ट्रक, टँकर, बस यासह सर्व वाहनांना लागू होणार आहेत.

महाराष्ट्रात अनेक ठिकाणी ट्रक चालकांचा  ‘रास्ता रोको’

सोमवारी महाराष्ट्रात अनेक ठिकाणी ट्रक चालकांनी ‘रास्ता रोको’ अंतर्गत निदर्शने केली. मंगळवारीही हीच परिस्थिती कायम होती. आंदोलनामुळे काही ठिकाणी इंधनटंचाई निर्माण होण्याची भीती होती. अधिकाऱ्यांनी दिलेल्या माहितीनुसार, ठाणे जिल्ह्यातील मीरा भाईंदर परिसरात मुंबई-अहमदाबाद महामार्गावर ट्रकचालकांनी काही काळ वाहतूक ठप्प केली. पोलिसांवर दगडफेक करण्यात आली, त्यात एक पोलिस कर्मचारी जखमी झाला. दगडफेकीमुळे पोलिसांच्या वाहनाचे नुकसान झाले. सोलापूर, कोल्हापूर, नागपूर, गोंदिया जिल्ह्यातही रास्ता रोको करण्यात आला. नवी मुंबईसह इतर ठिकाणी परिस्थिती नियंत्रणात आहे.