IndiaNewsUpdate : NewsInTrending : चर्चेतली बातमी : अशोक स्तंभ आणि अनावरण कार्यक्रमावरून का सुरु झाला आहे वाद ?
नवी दिल्ली : पंतप्रधान नरेंद्र मोदी यांच्या हस्ते नवीन संसद भवनाच्या वर असलेल्या अशोक स्तंभाचे राष्ट्रीय चिन्ह अनावरणावरून मोठा वाद निर्माण झाला आहे. पंतप्रधानांनी कार्यकारिणीचे प्रमुख म्हणून राष्ट्रचिन्हाचे अनावरण का केले, असा सवाल विरोधी पक्षांनी उपस्थित केला आहे. एवढेच नाही तर राष्ट्रचिन्हात बदल करून त्याचा ‘अपमान’ केल्याचा आरोपही त्यांनी केला आहे. मात्र, या कलाकृतीच्या डिझायनर्सनी राष्ट्रीय चिन्हात कोणताही ‘बदल’ नसल्याचा दावा केला आहे. लालू प्रसाद यादव यांचा पक्ष राष्ट्रीय जनता दलाने ट्विट केले आहे की राष्ट्रीय चिन्हातील सिंहांची अभिव्यक्ती हलकी आणि अधिक सौम्य आहे, परंतु नवीन मूर्ती “माणूस खाण्याची प्रवृत्ती” दर्शवते.
This morning, I had the honour of unveiling the National Emblem cast on the roof of the new Parliament. pic.twitter.com/T49dOLRRg1
— Narendra Modi (@narendramodi) July 11, 2022
पीएम मोदींच्या ‘अमृत काल’ च्या खिल्ली उडवताना, RJD च्या अधिकृत ट्विटर हँडलवर असे लिहिले आहे की, ” मूळ कृतीच्या चेहऱ्यावर हळुवारपणाचा भाव दिसतो तर अमृत काळात केलेल्या मूळ कृतीच्या प्रतीकृतीच्या चेहऱ्यावर माणूस, पूर्वज, देश यांचे सर्वस्व गिळंकृत करण्याची माणसे खाण्याची प्रवृत्ती दिसते.प्रत्येक चिन्ह माणसाच्या आंतरिक विचारांचे प्रतिनिधित्व करते. मानव सामान्य माणसाला प्रतीकांनी दाखवतो की त्याचा स्वभाव काय आहे.
मूल कृति के चेहरे पर सौम्यता का भाव तथा अमृत काल में बनी मूल कृति की नक़ल के चेहरे पर इंसान, पुरखों और देश का सबकुछ निगल जाने की आदमखोर प्रवृति का भाव मौजूद है।
हर प्रतीक चिन्ह इंसान की आंतरिक सोच को प्रदर्शित करता है। इंसान प्रतीकों से आमजन को दर्शाता है कि उसकी फितरत क्या है। pic.twitter.com/EaUzez104N
— Rashtriya Janata Dal (@RJDforIndia) July 11, 2022
हि प्रतिकृती तत्काळ बदलण्याची मागणी
तृणमूल काँग्रेसचे राज्यसभा खासदार जवाहर सरकार यांनी आपल्या ट्विटमध्ये म्हटले आहे कि , आमच्या राष्ट्रीय चिन्हाचा, अशोकाच्या सिंहांचा हा अपमान अपमान आहे. डावीकडील मूळ चिन्ह बघितले असता ते अत्यंत सुंदर, प्रामाणिक आणि आत्मविश्वासाने पूर्ण वाटते तर उजवीकडील मोदींची आवृत्ती , जी संसदेच्या नवीन इमारतीच्या वर ठेवली आहे ती अत्यंत घृणास्पद, कर्कश आणि आक्रमक वाटते . ती लज्जास्पद वाटते ताबडतोब बदला.
Insult to our national symbol, the majestic Ashokan Lions. Original is on the left, graceful, regally confident. The one on the right is Modi’s version, put above new Parliament building — snarling, unnecessarily aggressive and disproportionate. Shame! Change it immediately! pic.twitter.com/luXnLVByvP
— Jawhar Sircar (@jawharsircar) July 12, 2022
भाजपचे चंद्र कुमार बोस यांची प्रतिक्रिया…
यावर आपली प्रतिक्रिया देताना भाजपचे चंद्र कुमार बोस म्हणाले कि , “समाजात प्रत्येक गोष्ट विकसित होते. स्वातंत्र्याच्या ७५ वर्षांनंतर, आम्ही देखील विकसित झालो आहोत. कलाकाराच्या अभिव्यक्तीला सरकारची मान्यता असणे आवश्यक नाही. प्रत्येक विजयाला आपण दोष देऊ शकत नाही. ” केंद्रीय मंत्री हरदीप सिंग पुरी यांनीही या विषयावर अनेक ट्विट केले आहेत. ते म्हणाले की मूळ कलाकृतीची अचूक कलाकृती नवीन इमारतीत ठेवली तर ती परिघीय रेल्वेच्या पलीकडे क्वचितच दिसेल. “तज्ञांनी हे देखील लक्षात ठेवले पाहिजे की सारनाथची मूर्ती जमिनीच्या पातळीवर आहे तर नवीन प्रतीक जमिनीपासून ३३ मीटर उंचीवर आहे.”
If an exact replica of the original were to be placed on the new building, it would barely be visible beyond the peripheral rail.
The 'experts' should also know that the original placed in Sarnath is at ground level while the new emblem is at a height of 33 mtrs from ground. pic.twitter.com/JLxMMMAq80
— Hardeep Singh Puri (मोदी का परिवार) (@HardeepSPuri) July 12, 2022
दरम्यान टीएमसी खासदार महुआ मोईत्रा, जी नुकतीच मां कालीबद्दलच्या तिच्या वक्तव्यामुळे वादात सापडली होती, त्यांनी जुन्या अशोक स्तंभाचा फोटो ट्विट केला, जरी त्यावर काहीही लिहिलेले नव्हते.
— Mahua Moitra (@MahuaMoitra) July 12, 2022
शिल्पकारांच्या खुलासा…
दरम्यान, या वादावर खुलासा करताना नवीन संसद भवनातील राष्ट्रीय बोधचिन्हाचे डिझायनर सुनील देवरे आणि रोमिएल मोझेस यांनी यात कोणताही विचलन नसल्याचा दावा केला आहे. याकडे आम्ही सविस्तर लक्ष दिल्याचे त्यांनी सांगितले. सिंहांचा स्वभाव सारखाच असतो. थोडाफार फरक असू शकतो. लोकांचे वेगवेगळे अर्थ असू शकतात. हा एक मोठा पुतळा आहे आणि खालून त्याचे दृश्य वेगळे परिणाम देऊ शकते. या दोन्ही कलाकारांनी सांगितले की, त्यांना त्यांच्या कलाकृतीचा अभिमान आहे.राष्ट्रीय चिन्ह ब्राँझचे असून त्याचे वजन ९५०० किलो आणि उंची ६.५ मीटर आहे. एका सरकारी नोटमध्ये असे सांगण्यात आले आहे की प्रतीकाच्या समर्थनार्थ सुमारे ६,५०० किलो वजनाची सपोर्टिंग स्टीलची रचना तयार करण्यात आली आहे.
कायद्यात काय तरतूद आहे ?
भारताचे राष्ट्रीय चिन्ह अशोक चिन्ह आहे, जो मौर्य साम्राज्याची प्राचीन मूर्ती आहे. राष्ट्रीय कायदा २००५ च्या प्रतीकात म्हटले आहे की सरकारचे प्रतीक “अधिनियमाच्या परिशिष्ट I किंवा परिशिष्ट II मध्ये विहित केलेल्या रचनांना अनुरूप असेल.” याआधी विरोधी पक्षांनीही अनावरण सोहळ्याला निमंत्रण न दिल्याने सरकारवर निशाणा साधला होता. काँग्रेस नेते तरुण गोगोई यांनी ट्विट केले होते की, “संसद आणि राष्ट्रीय चिन्ह हे केवळ एका व्यक्तीचे नसून देशातील लोकांचे आहेत.”
या पक्षांचीही टीका…
दरम्यान मार्क्सवादी कम्युनिस्ट पार्टी (सीपीआय-एम) आणि ऑल इंडिया मजलिस-ए-इत्तेहादुल मुस्लीमीन (एआयएमआयएम) या विरोधी पक्षांनीही मोदींच्या अनावरणावरून टीका करताना म्हटले आहे कि , हे संविधानाचे उल्लंघन आहे, जे कार्यकारी मंडळ आणि विधिमंडळ यांच्यातील अधिकार विभाजित करते. दुसरीकडे असदुद्दीन ओवेसी यांनी ट्विट केले आहे की, संविधान संसद, सरकार आणि न्यायपालिकेचे अधिकार वेगळे करते. पंतप्रधानांनी, सरकारचे प्रमुख या नात्याने, संसदेच्या नवीन इमारतीवरील राष्ट्रीय चिन्हाचे अनावरण करायला नको होते. लोकसभेचे अध्यक्ष लोकसभेचे प्रतिनिधित्व करतात, जे सरकारच्या अखत्यारीत नाही. पीएमओने घटनात्मक नियमांचे उल्लंघन केले आहे.